9.5 Kaca dan Seramik

Komponen utama kaca ialah silika atau silikon dioksida, SiO2 yang diperoleh daripada pasir ⛺.

Sifat-sifat Kaca :

• Lut sinar dan membiaskan cahaya 🌞
• Keras tetapi rapuh 
• Penebat haba dan elektrik yang baik ⚡ 
• Senang dibersihkan 💙

Kebanyakan kaca dihasilkan melalui campuran leburan silika dengan sebatian yang lain.

A. Kegunaan Kaca

Jenis Kaca : Kaca Soda Kapur

Komposisi : 70% SiO2 + 20% Na2O + 5% CaO + 5% Oksida lain

Sifat :

• Takat lebur rendah (700°C)
• Mudah diubah bentuk
• Tidak tahan haba dan bahan kimia 😖
• Mudah pecah 💔

Kegunaan : Membuat kaca tingkap 🏢, mentol 💡, cermin, bekas kaca

Jenis Kaca : Kaca Silika Terlakur

Komposisi : 99% SiO2 + 1% B2O3

Sifat : 

• Takat lebur sangat tinggi (1700°C) 😥
• Tidak mudah berubah bentuk
• Tidak mudah ❌ mengembang atau mengecut dengan perubahan suhu 
• Lut sinar kepada sinar ultraungu

Kegunaan : Membuat alatan kaca makmal, kanta optik, teleskop, cermin 🏡, gentian optik

Jenis Kaca : Kaca Plumbum

Komposisi : 55% SiO2 + 30% PbO + 10% K2O + 3% Na2O + 2% Al2O3

Sifat :

• Takat lebur rendah (600°C)
• Indeks biasan yang tinggi 😎
• Bersinar 💎
• Ketumpatan yang tinggi

Kegunaan : Membuat barangan hiasan 💍, barangan kristal, prisma

Jenis Kaca : Kaca Borosilikat

Komposisi : 80% SiO2  + 15% B2O3 + 4% Na2O + 1% Al2O3

Sifat : 

• Takat lebur tinggi (800°C) 🔥
• Tahan haba dan mempunyai rintangan terhadap bahan kimia
• Mengembang dan mengecut sedikit sahaja apabila suhu berubah 👌
• Lut sinar kepada cahaya dan inframerah tetapi tidak ❌ kepada ultraungu

Kegunaan : Membuat alatan memasak 🍳, alatan kaca makmal, lampu kereta 🚗, saluran paip kaca

Seramik diperbuat daripada tanah liat yang telah dipanaskan pada suhu yang sangat tinggi.

Kebanyakan seramik mengandungi silikon, oksigen dan aluminium.

Sifat-sifat Seramik :

• Keras tetapi rapuh
• Tahan kakisan
• Tahan pemanasan 🌞 dan mampatan 
• Permukaan kasar

B. Kegunaan Seramik

Penggunaan : Bahan binaan 🏬

Sifat Seramik : Keras dan kuat 💪

Contoh : Batu bata, Jubin, Simen

Penggunaan : Bahan hiasan 💐

Sifat Seramik : Menarik 👀 dan tahan lama

Contoh : Pasu, Tembikar, Porselin

Penggunaan : Bidang perubatan dan pergigian 😁

Sifat Seramik : Lengai, keras dan tahan mampatan

Contoh : Tangan, kaki dan gigi palsu 🙌

Penggunaan : Bahan rumah tangga 🏡

Sifat Seramik : Lengai secara kimia dan tidak karat

Contoh : Pinggan dan mangkuk 🍵